Ədəbiyyat məlumatlarına və öz tədqiqatımızın nəticələrinə əsaslanaraq, icmalda yeni doğulmuşlarda və həyatın ilk aylarında uşaqlarda insan rekombinant eritropoietininin (rhEPO) öyrənilməsi və müasir istifadəsi, bioloji təsiri, vaxtından əvvəl erkən anemiyanın qarşısının alınması və müalicəsi üçün effektivliyi tədqiq edilmişdir. Təqdim olunan məlumatlar göstərir ki, rhEPO-nun bioloji təsirinin daha hərtərəfli öyrənilməsi onun tətbiq dairəsini əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirilə bilər.
Müəlliflərin fikrincə, vaxtından əvvəl doğulmuşlarda erkən anemiyası zamanı rhEPO-nun müsbət təsiri haqqında müzakirələr davam edir. Rekombinant eritropoetinin (EPO) istifadəsinin effektivliyinə həsr edilmiş bir sıra yerli tədqiqatlarda, vaxtından əvvəl erkən anemiyanın müalicəsi və profilaktikasında preparatın müsbət təsiri haqqında məlumatlar əldə edilmişdir. Yekun olaraq qeyd edilir ki, EPO-nun bioloji təsirinin daha dərindən tədqiqi onun tətbiq dairəsini vaxtından əvvəl doğulmuşların anemiyasının müalicəsi və profilaktikasında əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirməyə imkan verə bilər. Uzunmüddətli perspektivdə, neyroprotektiv təsiri baxımından rhEPO, vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrdə koqnitiv funksiyasının yaxşılaşmasına, doğuş zamanı az kütləli və ekstrmal az kütləli yenidoğulmuşlarda nevroloji funksiyaların, motor və nitq qabiliyyətlərinin sürətl bərpa olunmasına imkan verə bilər. Erkən vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrdə EPO-nun serebroprotektiv xüsusiyyətlərinə dair davam edən tədqiqatlar nəticəsində əldə edilən məlumatları tamamlamaq
mümkün olacaqdır.
Проблемы трансфузий препаратов крови у недоношенных детей. Методическое пособие для врачей. Воронеж – 2017, 15с.
Aher S.M., Ohlsson A. Late erythropoietin for preventing red blood cell transfusion in preterm and/or low birth weight infants // Cochrane Database Syst. Rev. 2014. Vol. 4. CD004868.
New H.V., Berryman J., Bolton-Maggs H.B., Cantwell C. et al. Guidelines on transfusion for fetuses, neonates and older children // Br. J. Haematol. 2016. Vol. 175. P. 784-828
Von Lindern J.S., Lopriore E. Management and prevention of neonatal anemia: current evidence and guidelines // Expert Rev. Hematol. 2014. Vol. 2. P. 195-202
Шарафутдинова Д.Р., Балашова Е.Н., Ионо О.В. и др. Эффективность применения различных схем терапии рекомбинантным человеческим эритропоэтином у детей с очень низкой и экстремально низкой массой тела // Вопросы гематологии/онкологии и иммунопатологии в педиатрии, 2019; 18 (2): 75‒82).
Ohlsson A., Aher S.M. Early erythropoiesis-stimulating agents in preterm or low birth weight infants. Cochrane Database Syst Rev 2017; 16: 11
Becquet O., Guyot D., Kuo P., Pawlotsky F. et al. Respective effects of phlebotomy losses and erythropoietin treatment on the need for blood transfusion in very premature infants // BMC Pediatr. 2013. Vol. 13. P. 176
Белоусов Ю.Б., Омельяновский В.В., Белоусов Д.Ю. Четыре стратегии лечения анемий у онкологических больных в России. Качественная клиническая практика. 2008; 2: 71–8
Warwood TL, Lambert DK, Henry E, Christensen RD. Very low birth weight infants qualifying for a 'late' erythrocyte transfusion: does giving darbepoetin along with the transfusion counteract the transfusion's erythropoietic suppression? J Perinatol 2011; 31 (l1): 17–21
Egrie JC, Browne JK. Development and characterization of novel erythropoiesis stimulating protein (NESP). Nephrol Dial Transplant 2001; 16 (3): 3–13. DOI: 10.1093/ndt/16.suppl_3.3
Ohls RK, Kamath-Rayne BD, Christensen RD et al. Lowe Cognitive outcomes of preterm infants randomized to darbepoetin, erythropoietin, or placebo. Pediatrics 2014; 133 (6): 1023–30. DOI: 10.1542/peds.2013-4307
Watanabe D., Suzuma K., Matsui S. Erythropoietin as retinal angiogenic factor in proliferative diabetic retinopathy. N. Engl. J. Med. 2005;353:782–792. DOI: 10.1056/ NEJMoa041773
Chen Y., Connor K.M., Aderman C.M., Smith L.E. Erythropoietin deficiency decreases vascular stability in mice. J. Clin. Invest. 2008;118(2):526–533
Figueras-Alloy J., Alvarez-Dominques E., Morales-Ballus M., Salvia-Roiges M.D., Moretones-Sunol G. Early administration of Erythropoietin in the extreme premature, a risk factor for retinopathy of prematurity? Ann. Hediatr (Barc). 2010;73(6):327–333. DOI: 10.1016/ j. anpedi. 2010.09.001
Chou H.H., Chung M.Y., Zhou X.G., Lin H.C. Early Erythropoietin Administration does not Increase the Risk of Retinopathy in Preterm Infants. Pediatr Neonatol. 2017;58(1):48–56. DOI: 10.1016/j.pedneo.2016.03.006