Иммуногенетические аспекты некротического энтероколита
Аннотация
Nekrotik enterokolit (NEK) yeni-doğulanların, xüsusən vaxtından əvvəl doğulan uşaqların ən ağır xəstəliklərindən biridir. Son illərdə yenidoğulanların reanimasiya və intensiv terapiya şöbələrində NEK-in rastgəlmə tezliyi xeyli yüksəlmişdir. Belə ki, reanimasiya və intensiv terapiya şöbələrində müalicə alan yenidoğulanların 1-5%-ni NEK-li xəstələr təşkil edir ki,onların da 65-95%-i vaxtından əvvəl doğulanlardır [1,2,3]. Xəstəliyin başlanması əsa-sən neonatal dövrün 3-10-cu günlə-rinə təsadüf edir. Lakin ədəbiyyatda doğuşdan sonrakı ilk 24 saatda və 3 ayında da NEK inkişaf edən xəstələr haqqında məlumatlar var [2,3].. NEK qısa müddətdə sepsis, bağırsaq perforasiyası, yayılmış damardaxili laxtalanma sindromu, poliorqan çatmazlığı kimi bir çox ciddi ağır-laşmalara səbəb olur. Bu xəstələrin 20-40%-i isə cərrahi müdaxilə tələb edir. İntestinal bitişmələr, intraabdo-minal abses və geniş nekrotik hissənin rezeksiya olunması nəticə-sində qısa bağırsaq sindromunun inkişafı isə cərrahi əməliyyatlardan sonra meydana çıxan ağırlaşmalar-dır. Bu ağırlaşmalar fonunda xəstə-lərin uzun müddətli müalicəyə ehtiyacı olur. Onların çoxunda son-rakı yaşlarda fiziki və psiximotor inkişafdan geri qalma qeyd olunur [2,3,4,5,6]. NEK-li xəstələrdə ölüm göstəricisi 10-60% arasında dəyişir. Cərrahi müdaxilədən sonrakı ölüm göstəriciləri isə daha yüksək olub 60-80% təşkil edir [5,6]. Beləliklə, NEK yenidoğulanlarda rastgəlmə tezliyi yüksək və uzun müddətli gedişə malik olan xəstəliklərdəndir. Bunun əsas səbəbi isə NEK haqqında çoxsaylı tədqiqatların aparılmasına baxmayaraq, xəstəliyin patogenetik mexanizminin hələ də tam aydın olmamasıdır. Müasir dövr üçün isə NEK-in immunogenetik aspektlər sə-viyyəsində öyrənilməsinin çox aktual olmasına baxmayaraq, bu sahədə aparılan elmi-tədqiqat işləri xeyli az-dır, nəticələri isə bir-birindən fərqli-dir.
Библиографические ссылки
Stoll BJ, Kliegman RM. Digestive system disorders. In: Behrman RE, Kliegman RM,Jenson HB (Eds.). Nelson textbook of pediatrics. 17th ed. Philadelphia: WB Saunders Company; 2000.
Premji SS. Standardised feeding regimens :hope for reducing the risk of NEC.Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2005.90:192-3
Martin JA, Kung HC, Mathews TJ, Hoyert DL, Strobino DM, Guyer B, Sutton SR.Annual summary of vital statistics: 2006.Pediatrics 2008. 4. S.C.Fitzgibbons,Y.Ching.Journal of pediatric Surgery.2011 5. C. D. Downard, E. Renaud, S. D. St Peter et al., “Treatment of necrotizing enterocolitis: an American Pediatric Surgical Association Outco-mes and Clinical Trials Committee systematic review,” Journal of Pediatric Surgery, vol. 47, no. 11, 2012
AlbanseseCT,RoweMI.Necrotizing enterokolitisIn: O.Neill Jr. JA Rowe MJ, GrosfeldJL, Fankalsrud EW, Coran AG.Pediatric surgery 1998 p1297-320 7. Martin CR, Walker WA. Intestinal immune defences and the inflamatory response in necrotising enterecolitis, Semin Fatal Neonatal Med 2006, 11:369-77
Steidler L, Hans W, Schotte L, Neirynck S, Obermeier F, Falk W et al. Treatment of murine colitis by Lactococcus lactis secreting inter-leukin-10. Science 2000; 289 (5483) :1352-5
Du X, Liu Q, Yang Z, Orazi A, Rescorla FJ, Grosfeld JL et al. Protective effects of interleukin-11 in a murine model of ischemic bowel necrosis. Am J Physiol 1997;272:545-52 10. C. L. Leaphart, J. Cavallo, S.C.Gribar et al., “A critical role for TLR4 in the pathogenesis of necrotizing enterocolitis by modulating intestinal injury and repair,” Journal of Immunology, vol. 179, no. 7, pp. 4808–4820, 2007. 11. C. P. Sodhi, H. S. Shi, W. M. Richardson et al., “Toll-like receptor-4 inhibits enterocyte proliferation via impaired β-catenin signaling in nec-rotizin genterocolitis,” Gastroentero-logy, vol. 138, no. 1, pp. 185–196, 2010. 12. W. Huang, Y. Tang, and L. Li, “HMGB1, a potent proinflammatory cytokine 708–718, 2012.in sepsis, ” Cytokine, vol. 51, no. 2, pp. 119–126, 2010. 13.Kanto WP.Hunter JE, Stoll BJ. Recognition and medical management of necrotizing enterocolitisClin Perina-tal 1994. 21.335-46
C.P.Sodhi , M. D. Neal, R. Sig-gers et al :Intestinal epithelial toll-like receptor 4 regulates goblet cell develop-ment and is required for necrotizing enterocolitis in mice. Gastroenterology vol.143,no 3,pp 708-718,2012
Ghosh S, Karin M. Missing pieces in the NF-kappaB puzzle. Cell.2002;109(Suppl) pp 81-96.
DiDonato JA, Hayakawa M, Rothwarf DM, Zandi E, Karin M. A cytokine-responsive IkappaB kinase that activates the transcriptionfactor NF-kappaB. Nature. 1997; 388 (6642) :548–554.
Roff M, Thompson J, Rodriguez MS, Jacque JM, Baleux F, Arenzana-Seisdedos F, Hay RT. Role of Ikappa Balpha ubiquitination insignal-induced activation of NFkappaB in vivo. J Biol Chem. 1996;271(13):7844–7850.
Chiao PJ, Miyamoto S, Verma IM. Autoregulation of I kappa B alpha activity. Proc Natl Acad Sci USA. 1994;91(1):28–32.
Sun SC, Ganchi PA, Ballard DW, Greene WC. NF-kappa B controls expression of inhibitor I kappa B alpha: evidence for an inducibleautoregulatory pathway. Science. 1993; 259 (5103) : 1912–1915.
Claud EC, Lu L, Anton PM, Savidge T, Walker WA, Cherayil BJ. Developmentally regulated IkappaB expression in intestinalepithelium and susceptibility to flagellin-induced inflammation. Proc Natl Acad Sci USA. 2004;101(19):7404–7408.
Claud EC, Zhang X, Petrof EO, Sun J. Developmentally regulated tumor necrosis factor-alpha induced nuclear factor-kappaBactivation in intestinal epithelium. Am J Physiol Gastrointest Liver Physiol. 2007; 292 (5):G1411–1419.
Nanthakumar NN, Young C, Ko JS, Meng D, Chen J, et al. (2005) Glucocorticoid responsiveness in developing human intestine: possible role in prevention of necrotizing enterocolitis. Am J PhysiolGastrointest Liver Physiol288: G85–92.
Ohnuma K, Yamochi T, Uchiyama M, Nishibashi K, Iwata S, et al. (2005) CD26 mediates dissociation of TOLLIP and IRAK-1 from caveolin-1 and induces upregulation of CD86 on antigen-presenting cells. Mol Cell Biol 25: 7743–57.
Pediatrics; originally published online; R. Ramchandran, D. Dimmock, V. Sampath, H. Menden, D. Helbling, K. Li, A. Gastonguay,SIGIRR Genetic Variants in Premature Infants With Necrotizing Enterocolitis, American Academy ofPediatrics, May 11. 201525.Caplan MS, Hsueh W, Kelly A, Donovan M. :Serum PAF acetyl-hydrolase increases during neonatal maturation.Prostaglandins 1990. 39: 705 -14.
Caplan MS, Sun XM, Hsueh W, Hageman JR. Role of platelet activating factor and tumor necrosis factor-alpha in neonatal necrotizing enterocolitis J Pediatr 1990 116:960-4.
Ключевые слова
Наиболее читаемые статьи этого автора (авторов)
- N. C. Quliyev, G. X. Ağayev, T. S. Cəfərova, Спонтанная кишечная перфорация , Азербайджанский Журнал "Перинатология и Педиатрия": Том 4 № 1 (2018): Azerbaijan Journal of Perinatology and Pediatrics