Anadangəlmə inkişaf qüsurların rastgəlmə tezliyinin yüksək olmasına baxmayaraq, ağırlaşmış mamalıq anamnezinə malik analarda dölün anadangəlmə qüsurlarının inkişafını xarakterizə edən kifayət qədər araşdırmalar aparılmamışdır.
İşin məqsədi anamnezdə dölün bətndaxili inkişaf qüsuru olan analarda faktorları müəyyənləşdirmək və araşdırmaqdır.
Material və metodlar. Tədqiqata anadangəlmə qüsurlu uşaqları doğulan 665 qadın daxil edil-mişdir. Göstərilən faktorlar nəzərə alınmışdır: yaş, bölgə, doğuş, hamiləliyin sayı, abortun sayı, dü-şük, dölün inkişaf anomaliyaları, dölün antenatal ölümü, metilenetetrahidrofolatreduktazın (MHTR) səviyyəsi, alfa-fetoprotein (AFP), insane xorionik gonadotropin (hCG) və HLA-II sinif antigenlərin tezliyi. Nəticələr. Anamnezdə bətndaxili inkişaf qüsuru 450 (67,7%) xəstədə müşahidə edilmişdir. OR dəyərinə görə, dölün anadangəlmə qüsuru riski erkən hestasiya dövrü (OR=191,02, 95% CI: 11,82-3085,9, p <0,05), HLA allellərinin müxtəlif variantlarının olması (OR = 11,69) , 95% CI: 2,73-50,01, p <0,05), DQA1 allel (OR = 6,78, 95% CI: 2,72-16,92, p <0,05), erkən doğuş faktoru (OR=4,04, 95% CI:2,69-5,07, p<0,05) ilə əlaqəlidir. Hamiləliyin və bətndaxili inkişaf qüsurunun
ROC əyrisi müvafiqolaraq 0,613 və 1,000 olmuşdur. Anadangəlmə inkişaf qüsuru və və göstərici-lərin əmələ gəlməsi arasında statistic baxımdan əhəmiyyətli əlaqə aşkar edilmişdir: doğuş, hamiləlik dövrü, uşaqlıqdaxili inkişaf qüsuru, təkrarlanan abort, antenatal ölüm, antenatal ölüm faktoru, MHTR polimorfizmi, HLA allelləri.
Yekun. Aparılan tədqiqata əsasən, anadangəlmə qüsurların inkişafına təsir göstərən ehtimal olu-nan determinantlar müəyyən edilmişdir. Təklif edilən loqistik model yüksək həssaslığa və spesifikliyə malik olaraq, klinik praktikada istifadə edilə bilər.
Moorthie, S., Blencowe, H., Darlison, M.W., Lawn J., Mastroiacovo P., Morris J.K., Modell B., Congenital Disorders Expert Group. An overview of concepts and approaches used in estimating the burden of congenital disorders globally. J Community Genet. 2018;9:347–362 DOI 10. 1007/s 12687-017-0335-3
Moorthie, S., Blencowe, H., Darlison, M.W., Lawn J., Morris J.K., Modell B. et al. Estimating the birth prevalence and pregnancy outcomes of congenital malformations worldwide. J Community Genet. 2018;9:387–396. https://doi.org/10.1007/s12687-018-0384-2
ВОЗ. Информационный бюллетень. Февраль 2019. Здоровье детей. Выпуск 97, №2, с.73-168. Электронный научный журнал, 2019. 65 (1).
Ибрагимов М.С. Частота встречаемости аномалий развития у новорожденных в Нахи-чеванской Автономной Республике Азербайджана. Фундаментальные исследования. 2010; 3:44-47.
Мамед-заде Г.Т. Врожденные пороки сердца в Азербайджане. Особенности сомати-ческого и социального анамнезов матерей. Акушерство и гинекология. 2012;5:79-82.
Гаджиева, Н.А. Наследственные синдромы, ассоциированные с врожденными порока-ми сердца, в Азербайджане. Российский вестник перинатологии и педиатрии. 2018;1:78-80. DOI: 10.21508/1027–4065–2018–63–1–78–80 7. Сеидбекова Ф.О. Врожденные пороки развития мочеполовой системы у новорож-денных в Баку. Российский вестник перинатологии и педиатрии. 2014;59(2):78-79.
Tang X., Hobbs C.A., Cleves M.A., Erickson S.W., MacLeod S.L., Malik S. National Birth Defects Prevention Study. Genetic variation affects congenital heart defect susceptibility in offspring exposed to maternal tobacco use. Birth Defects Res. A Clin. Mol. Teratol. 2015;103:834–842.
Hafez S.K., DorghamL.Sh., Suheir A.M. Profile of High Risk Pregnancy among Saudi Women in Taif-KSA. World. J MedSci. 2014;11:90–7. DOI: 10.5829/idosi.wjms.2014.11.1.83319
Sunitha T., Prasoona K.R., Kumari T.M., Srinadh B., Deepika M.L.N., Aruna R., Jyothy A. Risk factors for congenital anomalies in high risk pregnant women: A large study from South India. Egypt. J Med. Hum Genet. 2017. 18(10;79-85. DOI: 10.1016/j.ejmhg.2016.04.001
Вафин А.Ю., Игнашина Е.Г. Ранняя диагностика врожденной патологии как значимый резерв снижения заболеваемости и смертности населения (опыт Республики Татарстан). Вестник современной клинической медицины. 2016; 9 (2): 104-109. DOI: 10.20969/VSKM. 2016. 9(2).104-109
Бегимбекова Л.М., Алиева Э.Н., Сулейменова Ж.У., Тастанбекова Ш.А., Байкубекова А. У. Оптимизация пренатальной диагностики врожденных пороков развития плода и вопросы прогно-зирования. Вестник Казахского Национального медицинского университета. 2015; 2:6-8. 13. Lawn J.E., Blencowe H., Waiswa P., Amouzou A., Mathers C., Hogan D. et al. Stillbirths: rates, risk factors, and acceleration towards 2030. Lancet.2016;387:587-603 DOI: 10.1016 / S0140-6736 (15) 00837-5.
Moussa A.A.A., Ibraheem F.A-S.M., Zalat T.M. Placenta Previa and Risk of Congenital Malformations among Singleton Births. AIMJ. 2020;1(1): 183-178. DOI: 10.21608/AIMJ. 2020. 22284.1066
Cooper JN, Wei L, Fernandez SA, Minneci PC, Deans KJ. Pre-operative prediction of surgical morbidity in children: comparison of five statistical models. ComputersinBiologyandMedicine. 2015; 57:54–65. doi: 10.1016/j.compbiomed.2014.11.009
Luo Y., Li Z., Guo H., Cao H., Song C., Guo X., Zhang Y. Predicting congenital heart defects: A comparison of three data mining methods // PLoS One. 2017; 12(5): e0177811. DOI: 10.1371 / journal.pone.0177811
Liang Y., Li X., Hu X., Wen B., Wang L., Wang C. A predictive model of offspring congenital heart disease based on maternal risk factors during pregnancy: a hospital based case-control study in Nanchong City. Int J Med Sci. 2020; 17(18):3091-3097. DOI:10.7150/ijms.48046