Perinatologiyanın müasir nailiyyətlərinə baxmayaraq, neonatal dövrün letallıq strukturunda hiperbilirubinemiyalar əhəmiyyətli yer tutur. Problemin aktuallığı qeyri-düz bilirubinin hematoensefalik baryerdən keçməsi və mərkəzi sinir sisteminin zədələnməsi ilə əlaqədardır. Bu məqalədə MSS-nin zədələnmə mexanizmləri, xronik bilirubin intoksikasiyasının klinik mənzərəsi, onun qarşısının alınması imkanları və erkən yaş dövründə olan uşaqlarda psixomotor inkişafın Bayley III və Denver II sınaqları ilə qiymətləndirilməsi haqqında geniş məlumat verilir.
Schwarz HP, Haberman BE, Ruddy RM. Hyperbilirubinemia. Current guidelines and emerging therapies. Pediatr Emer Care 2011; 27: 884--‐889
Hansen TWH, Bratlid D. Physiology of neonatal unconjugated hyperbilirubinemia. In: Stevenson DK, Maisels MJ, Watchko JF, eds. Care of Jaundiced Neonate. New York: McGraw--‐Hill, 2012: 65--‐95.
Maisels MJ, Bhutani VK, Bogen D Newman TB,Stark AR, Watchko JF. Hyper-bilirubinemia in the newborn infant ≥35 weeks gestation: an update with clarication. Pediatrics 2009; 124: 1193--‐1198.
Shapiro SM. Kernicterus. In: Stevenson DK, Maisels MJ, Watchko JF, eds. Care Of Jaundiced Neonate. New York: McGraw--‐Hill, 2012: 229--‐242.
American Academy of Pediatrics, Clinical Practice Guideline, Subcommittee On Hyperbilirubinemia. Management of the newborn 35 or more weeks of gestation. Pediatrics 2004; 114: 297--‐316.
Watchko JF, Tribelli C. Bilirubin‐ indu-ced neurologic damage mechanisms and Management approaches. N Engl J Med 2013; 369; 2021--‐2030.
.Shapiro SM. Kernicterus.In:Stevenson DK, Maisels MJ, Watchko JF, eds. Care of Jaundiced Neonate. New York: McGraw--‐Hill, 2012: 229--‐242.
Tiker F, Gulcan H, Kilicdag H, Tarcan A, Gurakan B. Extreme hyperbilirubinemia in newborn infants. Clin Pediatr (Phila). 2006; 45: 257--‐261.
Slusher TM, Olusaniya BO. Neonatal jaundice in low--‐and middle--‐income
countries. Stevenson DK, Maisels MJ, Watchko JF, eds.Care of Jaundiced Neonate. New York : McGraw--‐Hill, 2012: 263--‐273.
Amin SB, Harte T, Scholer L, Wang H. Intravenous lipid and bilirubin-‐albumin binding variables in premature infants. Pediatrics 2009; 124: 211--‐217.
Hacettepe Universitesi Nufus Etutleri Enstitusu, Sağlık Bakanlığı Ana Cocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Mudurluğu, Devlet Planlama Teşkilatı ve AvrupaBirliği. Hacettepe Universitesi Etutleri Enstitusu, Turkiye Nufus ve Sağlık
Araştırması, 2008. Ankara--‐Hacettepe Universitesi Nufus Etutleri Enstitusu: 2009.
Демьянова И.М., Таранушенко Т.Е., Салмина А.Б. и др. Маркеры повреждения нейронов и астроцитов в плазме крови новорожденных при церебральной ишемии разной степени тяжести // Сибирское медицинское обозрение. – № 2. – 2008. – С. 27-31.
Nguyen D.N., Spapen H., Fuhong S. et al. Elevated serum levels of S-100b protein and neuron-specific enolase are associated with brain injury in patients with severe sepsis and septic shock// Crit. Care Med.-2009.34.7.
Таранушенко Т.Е., Окунева О.С., Демьянова И.М. и др. Уровни белков нейрональной и глиальной природы в крови новорожденных при церебральной ишемии // Педиатрия. – 2010. – Т. 89, № 1. – С. 25-31.
Ведунова М.В., Сахарнова Т.А., Митрошина Е.В., Мухина И.В. Антигипок-сические свойства нейротрофического фактора головного мозга при моделиро-вании гипоксии в диссоциированных культурах гиппокампа. Современные технологии в медицине. 2012; 4: 17–23.
Madinier A., Bertrand N., Rodier M., Quirié A., Mossiat C., Prigent-Tessier A. et al. Ipsilateral versus contralateral spontaneous post-stroke neuroplastic changes: involvement of BDNF? Neuroscience. 2013; 231: 169–81.
Рогаткин С.О., Володин Н.Н., Дегт-ярева М.Г. и др. Современный подход к церебропротекторной терапии недоношен-ных новорожденных в условиях отделения реанимации интенсивной терапии // Журнал неврологии и психиатрии. – 2011. – № 1. – С. 27-32.
Aylward GP Developmental screening and assessment: what are we thinking? J Dev Behav Pediatr2009;30 (2) 169- 173 19.Glasco FP. Developmental screening & surveillance. In: Kliegman RM, Behrman RE, Jenson HB, Stanton BM, editors. Nelson Textbook of Pediatrics. 18th ed. Philadelphia: Saunders; 2008. pp. 74–81.